روش‌های استفاده از ویکی‌پدیا برای تقویت سئوی خارجی

ویکی‌پدیا یکی از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین حاضران صفحه نتایج جستجوهای گوگل محسوب می‌شود. این سایت به عنوان یک مرجع اینترنتی تقریباً در نتایج نیمی از همه جستجوها حضور دارد. به علاوه، اطلاعات بخش عظیمی از گراف دانش گوگل (Knowledge Graph) نیز از ویکی‌پدیا دریافت می‌شود.

علاوه بر اینها، ویکی‌پدیا یکی از سرچشمه‌های غنی از منابع سئو نیز به شمار می‌آید و دست کم به دو دلیل، می‌تواند به تقویت سئوی داخلی و خارجی سایت شما کمک کند:

• ویکی‌پدیا منبع بی نظیری از دانش‌های انسانی است. در ویکی‌پدیا زبان به همان نحوی به کار می‌رود که انسان‌ها از آن استفاده می‌کنند؛ چرا که این دانشنامه، عمدتاً به دست انسان‌های معمولی ساخته و پرداخته شده و می‌شود. ویکی‌پدیا موضوعات و کلمه‌های کلیدی را به گونه‌ای به هم پیوند می‌دهد که فقط از دست انسان‌ها برمی‌آید؛
• ویکی‌پدیا یک مرجع اینترنتی بی همتاست: مردم به آن اعتماد دارند، از آن استفاده کرده و در نوشته‌های خود به آن استناد می‌کنند.

بنابراین چه برنامه ریزی برای تدوین استراتژی کلمات کلیدی سایت خود را به تازگی شروع کرده‌اید، یا اینکه به دنبال ایده‌های جدید هستید، و یا می‌خواهید ضریب اعتماد به سایت خود را بالا ببرید، نباید پتانسیل ویکی‌پدیا برای تقویت سئو را نادیده بگیرید. اما چگونه می‌توان از این دانشنامه آزاد برای پیشبرد اهداف مرتبط با سئو بهره برداری کرد؟ در این مطلب با روش‌های تقویت سئوی خارجی (Off-Page SEO) و همچنین تقویت سئوی داخلی (On-Page SEO) به کمک ویکی‌پدیا آشنا خواهید شد.

 

 

 

 

روش‌های استفاده از ویکی‌پدیا برای تقویت سئوی خارجی

یکی از ملاک‌های بسیار مهم گوگل برای ارزیابی قابل اعتماد بودن و کیفیت محتوا، دریافت بک لینک از سایت‌های معتبر و قابل اعتماد است. طبیعتاً ویکی‌پدیا یکی از معتبرترین سایت‌های اینترنتی و سرچشمه‌ای از منابع مورد نیاز کاربران است؛ در نتیجه و با توجه به قابل ویرایش بودن محتوای این دانشنامه عظیم توسط همه کاربران اینترنت، نمی‌توان به راحتی از وسوسه گذاشتن لینک در آن چشم پوشید. این آزادی عمل و پتانسیل‌های موجود در ویکی‌پدیا باعث شد که این دانشنامه برای مدتی آماج حجم انبوهی از اسپم قرار بگیرد.

ویکی‌پدیا در سال 2007 میلادی با هدف توقف این بمباران بی وقفه اسپم، لینک‌های خود را از حالت follow به rel=”nofollow” تغییر داد؛ به این معنی که لینک‌های ویکی‌پدیا PageRank یا اَنکر تِکستی (متن لینک) را به دریافت کننده لینک انتقال نمی‌دهند. این تغییر باعث شد که جذابیت ویکی‌پدیا برای علاقمندان و فعالان سئو که دیدگاه فرمولی به سئو دارند (یعنی لینک + کلمه کلیدی = رتبه) به شدت کاهش پیدا کند.

موضع رسمی گوگل نسبت به لینک‌های نوفالو از این قرار است که «به طور کلی، ما آنها را دنبال نمی‌کنیم.» با توجه به این جمله، فعالان سئو به دو دسته تقسیم شده‌اند. دسته اول بر این باورند که لینک سازی در ویکی‌پدیا هیچ فایده و ارزشی ندارد. اما دسته دوم بر روی عبارت «به طور کلی» تمرکز می‌کنند و به دنبال روش‌های نوآورانه‌تری برای استفاده از ویکی‌پدیا می‌گردند. در این میان، تجربه نیز نشان داده که گوگل لینک‌های ویکی‌پدیا را کاملاً نادیده نمی‌گیرد و برای آنها ارزش و اهمیت قائل است. این ارزش و اهمیت به خاطر چیزی است که «اثر بومرنگی» (Boomerang Effect) نامیده می‌شود.

هنگامی‌که برگه‌های ویکی‌پدیا رتبه‌های بالایی را در نتایج جستجو به دست می‌آورند، حالتی را برای لینک‌های درون خود ایجاد می‌کنند که به آن «اثر بومرنگی» می‌گوییم. در این حالت، لینک‌های نوفالو در مقاله ویکی‌پدیا از گوگل «وزن» می‌گیرند. به عبارت دیگر، لینکی که در مقاله‌ای از ویکی‌پدیا قرار دارد که رتبه بالایی در نتایج جستجو کسب کرده، ارزش مرجع خود را به گوگل نشان می‌دهد و در نتیجه، ارزش آن مقاله می‌تواند باعث افزایش رتبه برگه مرجع شود.

نکته‌ای که در این میان باید به آن توجه داشت، سختگیری و دقت نظر ویراستاران ویکی‌پدیا نسبت به اسپم و استفاده از این دانشنامه برای اهداف تجاری است. لذا حتی اگر بتوانید در ویکی‌پدیا لینک بگذارید، هیچ بعید نیست که به صورت عمومی یا خصوصی، مورد لطف ویراستار قرار بگیرید و به لینک شما برچسب اسپم زده شود.

 

 

 

 

بنابراین باید به دنبال استفاده از روش‌های صحیح و قابل قبولی مانند موارد زیر باشید که وجود لینک شما در ویکی‌پدیا را به یک معامله برد-برد برای هر دو طرف تبدیل می‌کنند.

 

 

از لینک‌های شکسته و لینک‌هایی که به منبع یا مدرک (citation) نیاز دارند بهره برداری کنید

همان‌طور که گفتیم، نوفالو بودن لینک‌های ویکی‌پدیا به این معنی نیست که هیچ ارزشی ندارند. در واقع، حتی اگر اثر بومرنگی و ارزش لینک از دید گوگل را نادیده بگیریم، لینک‌های ویکی‌پدیا می‌توانند برای شما ترافیک ارجاعی ایجاد کنند (یعنی مردم روی لینک شما کلیک می‌کنند و وارد سایتتان می‌شوند). به علاوه، هیچ بعید نیست که همان افرادی که بر روی لینک ویکی‌پدیای شما کلیک می‌کنند در سایت خودشان به شما لینک بدهند؛ چرا که به هر حال سایت شما یکی از منابع ویکی‌پدیاست.

برای اینکه بتوانید در ویکی‌پدیا لینک قرار بدهید و در عین حال مُهر اسپم و هرزنگاری یا انتشار محتوای تجاری در ویکی‌پدیا بر پیشانی‌تان نخورد، باید به نحوی به بهبود ویکی‌پدیا کمک کنید. البته در حالت عادی پیدا کردن جای مناسبی برای قرار دادن لینک بسیار دشوار است، اما خوشبختانه ویراستاران ویکی‌پدیا کار شما را آسان کرده‌اند.

 

 

 

 

 

کافی است که عبارت زیر را در گوگل جستجو کنید:

site:wikipedia.org [کلمه کلیدی] + “پیوند مرده”

اگر می‌خواهید همه برگه‌هایی که لینک شکسته دارند را مشاهده کنید می‌توانید به این برگه از ویکی‌پدیا مراجعه نمایید. ابزار WikiGrabber نیز می‌تواند در پیدا کردن لینک‌های از کار افتاده و مواردی که به درج مدرک (Citation) نیاز دارند راهگشا باشد.

پس از آنکه یک لینک شکسته یا وجود نیاز به مدرک و مستندات را پیدا کردید، باید این سؤال را از خودتان بپرسید که آیا منبعی دارید یا می‌توانید ایجاد کنید که بتواند جای خالی آن را پر کند؟

اگر پاسختان مثبت است آن لینک را از آن خود کنید! به این وسیله از یکی از محبوب‌ترین وبسایتهای اینترنت یک لینک نوفالو دریافت می‌کنید که می‌تواند ارزش زیادی داشته باشد.

دقت کنید که در اینجا دو گزینه مشابه، اما اندکی متفاوت در پیش روی شما قرار دارد.

اگر لینک یا منبعی را پیدا کرده‌اید که دیگر در دسترس نیست، اساساً باید از روش لینک سازی با استفاده از لینک‌های شکسته (Broken link building) استفاده کنید. به این منظور می‌توانید از طریق سایت Wayback Machine به محتوای قدیمی نگاهی بیندازید و آن را به زبان و سبک و سیاق مورد نظر خودتان بازآفرینی کرده (یعنی کپی نکنید)، در سایتتان منتشر نمایید و در ویکی‌پدیا به آن لینک بدهید. نسخه جایگزین و نسبتاً کلاه خاکستری این روش این است که در صورت امکان، دامنه منقضی شده‌ای که در مقاله ویکی‌پدیا لینک دارد را خریداری و بازسازی کنید و لینک سایت خودتان را در آن قرار بدهید. در واقع، بسیاری از سئوکاران نه چندان درستکار از روشی مشابه به این استفاده می‌کنند و با ثبت انبوهی از دامنه‌های منقضی شده، شبکه‌های خصوصی وبلاگ درست می‌کنند. در عین حال، بعید است که یک یا دو بار استفاده از این روش ضرری را متوجه سایت شما کند.

اما اگر می‌خواهید از لینک‌های نیازمند منبع استفاده کنید، باید محتوایی را تولید کنید که با منبع و مدارک خواسته شده هماهنگی دارد. در این حالت به تحقیقات و برنامه ریزی بیشتری نیاز خواهید داشت، اما چارچوب کار شما مشخص است و یک فرصت تضمین شده برای دریافت لینک در برابرتان قرار دارد. به خاطر داشته باشید که اعتبار مطلب برای ویکی‌پدیا بسیار مهم است؛ بنابراین باید یک متخصص شناخته شده پیدا کنید یا اطلاعات و داده‌های متقن و معتبری را به کار ببرید. در صورتی که چنین چیزی برای شما امکان‌پذیر نیست باید از همان روش لینک‌های شکسته استفاده کنید.

پس از این کار، با استفاده از یکی از ابزارهای بررسی بک لینک (مثلاً لینک اکسپلور Moz) سایت‌هایی که به لینک شکسته مورد نظر لینک داده‌اند را پیدا کنید و با آنها تماس بگیرید.

توجه داشته باشید که اخیراً ویکی‌پدیا به منظور تعمیر خودکار لینک‌های شکسته، همکاری با سایت Archive.org را آغاز کرده است. در عین حال، حتی در صورت انتقال لینک به سایت Archive.org، باز هم منبع مورد نظر به‌روز نیست و همچنان فرصت مناسبی برای شما وجود خواهد داشت.

 

 

 

 

در صفحات متناسب با موضوع هدف خود در ویکی‌پدیا به دنبال فرصت لینک سازی باشید

همان‌طور که پیش‌تر گفتیم، صفحات ویکی‌پدیا در نیمی از جستجوها رتبه دارند. این به نوبه خود یک چرخه واکنشی ایجاد می‌کند؛ به این ترتیب که مردم با لینک دادن به آنها به کسب رتبه‌های بهتر برای این برگه‌ها کمک می‌کنند. به عنوان نمونه، هنگامی‌که یک خبرنگار می‌خواهد به تعریف واژه یا عبارتی که در متن خود به کار برده اشاره کند یا یک وبلاگ نویس به نام بردن از یک اتفاق یا شخصیت خاص نیاز پیدا می‌کند، با یک جستجوی ساده می‌تواند به برگه مرتبط در ویکی‌پدیا لینک بدهد.

در بیشتر موارد، برگه‌های ویکی‌پدیا برای کلمات کلیدی کلی و عمومی بهترین رتبه‌ها را کسب می‌کنند و مردم نیز به چنین برگه‌هایی بیشتر لینک می‌دهند. با پیدا کردن برگه‌های متناسب با کسب‌وکار خود در ویکی‌پدیا و بررسی افرادی که به آنها لینک داده‌اند می‌توانید افرادی که احتمالاً به لینک دادن به شما علاقمندند را پیدا کنید.

به این منظور کافی است که آدرس برگه مورد نظر را در یکی از ابزارهای بررسی بک لینک وارد کنید تا فهرستی از سایت‌هایی که به آن برگه لینک داده‌اند نمایان شود. از این طریق، افراد، سایت‌ها و وبلاگ‌هایی که با شما و خوانندگانتان به نحوی تناسب دارند را پیدا خواهید کرد. سپس باید آنها را برای لینک دادن به محتوای سایت خودتان متقاعد کنید.

 

از پتانسیل گرفتن بک لینک در قسمت منابع مقالات بهره برداری کنید

از دیرباز، پیدا کردن منابع و مراجع موثق برای کسب اطلاعات بیشتر و معتبرتر یکی از کاربردهای مهم ویکی‌پدیا محسوب می‌شده است. به عبارت دیگر، مردم در هنگامی‌که (به هر دلیلی) تحقیق انجام می‌دهند، برای پیدا کردن منابع معتبر از ویکی‌پدیا کمک می‌گیرند (به ارتباط این مورد با مورد یکم توجه داشته باشید).

در چنین شرایطی اگر این تحقیق برای تولید محتوای سایت یا وبلاگ انجام شده باشد به احتمال زیاد به برگه منبع لینک داده خواهد شد (باز هم دلیل دیگری برای به کار بستن مورد شماره 1). اکنون کاری که شما باید انجام بدهید این است که پس از انتخاب یک برگه متناسب از ویکی‌پدیا، به بخش «منابع» در انتهای آن مراجعه کنید و لینک‌های موجود را در یک ابزار بررسی بک لینک قرار بدهید. حالا فهرست گسترده‌تری از وبسایت‌ها، افراد و وبلاگ‌هایی را در اختیار خواهید داشت که احتمالاً به لینک دادن به محتوای شما علاقمند هستند.

 

 

 

 

برگه اختصاصی ویکی‌پدیای خودتان را بسازید

ساختن برگه اختصاصی سازمان خودتان یک راهکار دیگر برای معرفی کسب‌وکار، افزایش آگاهی از برند و گرفتن لینک از ویکی‌پدیا محسوب می‌شود؛ اما باید به خاطر داشته باشید که تنها در صورتی باید به سراغ این تاکتیک بروید که کسب‌وکار شما به درجه‌ای از شهرت، قدرت و محبوبیت رسیده که واقعاً شایسته داشتن چنین برگه‌ای در ویکی‌پدیاست.

توجه کنید که رعایت ساختارهای صحیح و استاندارد ویکی‌پدیا در اینجا اهمیت ویژه‌ای دارد؛ زیرا علاوه بر اینکه در تأیید یا رد برگه و همچنین حرفه‌ای به نظر رسیدن شما تأثیر خواهد داشت، برگه شما را به یک منبع اطلاعاتی استاندارد تبدیل خواهد کرد که گوگل می‌تواند در نتایج جستجوی مرتبط با برند شما از آن استفاده نماید. بنابراین، ابتدا دستورالعمل‌های ویکی‌پدیا را بررسی کنید و برای ایجاد برگه برندتان از ویراستاران و نویسندگان مجرب کمک بگیرید.

 

استفاده از ویکی‌پدیا برای تقویت سئوی داخلی

چه برای تولید محتوا برنامه ریزی می‌کنید یا تدوین استراتژی برای کلمات کلیدی، یکی از مهم‌ترین مواردی که به آن نیاز دارید، شناخت و درک بیشتر افرادی است که درک عمیقی نسبت به موضوع مورد نظر شما یا سؤالات جدی و اساسی درباره آن دارند. به بیان دیگر، درک زبان، سؤالات و علایق مخاطب برای موفقیت در کمپین‌های تولید محتوا و سئو ضروری است.

به این منظور باید استراتژی داشته باشید. به عنوان مثال می‌توانید با حدس و گمان شروع کنید یا اینکه به سراغ استفاده از نظرسنجی و مصاحبه با مشتریان هدف خود بروید. راهکار جایگزین دیگر شما این است که بر دانشنامه‌ای تکیه کنید که تقریباً برای هر موضوع قابل تصوری در نتایج جستجو رتبه کسب کرده است. در صورت انتخاب آخرین گزینه، با استفاده از یک استراتژی ویکی‌پدیا محور و اجرای موارد و نکات زیر می‌توانید سئوی داخلی سایت خود را تقویت کنید.

 

 

 

علاقه به موضوعات مختلف را ارزیابی کنید

حجم جستجو یکی از مؤلفه‌های مهم در تحقیق سئو به شمار می‌رود. در عین حال، فاصله گرفتن گوگل از حالت Phrase Match در Keyword Planner و تمرکز بیشتر آن بر موضوعات به جای کلمه‌های کلیدی، تشخیص میزان علاقه برای محتواهای مختلف را دشوار می‌کند.

خوشبختانه ویکی‌پدیا برای بسیاری از کلمه‌های کلیدی مرتبط با موضوعات مختلف رتبه کسب کرده و می‌توان میزان ترافیکی که هر مقاله دریافت می‌کند، و در نتیجه میزان کلی علاقه به موضوع مربوطه را مشخص کرد. ویکی‌پدیا فهرست موضوعی و الفبایی برگه‌های فارسی پربیننده خود را در دسترس عموم قرار داده است. به علاوه، در یک برگه دیگر، آمار و ارقام مقالات و بازدیدهای آنها را در اختیار علاقمندان گذاشته است. افزون بر اینها، با مراجعه به سایت /http://stats.grok.se، انتخاب زبان فارسی (Persian) و درج مقاله مورد نظر خود می‌توانید آمار مربوط به آن را مشاهده نمایید.

 

 

 

 

چنانچه برگه متناسب با موضوع مورد نظر شما با اینکه برگه‌ای است که به خوبی ویراستاری شده، بازدید اندکی را در هر ماه دریافت می‌کند، احتمالاً موضوع مناسبی را انتخاب نکرده‌اید. از طرف دیگر، اگر برگه مورد نظر به طور مستمر ترافیک مناسبی را دریافت می‌کند، می‌توانید روی محبوبیت و بازده موضوع آن حساب کنید.

به علاوه، می‌توانید اطلاعاتی که از این طریق به دست می‌آورید را در ابزارهایی مانند گوگل ترندز (Google Trends) و Keyword Planner نیز به کار ببرید تا اطلاعات بهتری از پتانسیل محتوای جدید به دست بیاورید.

 

تحقیق کلمه کلیدی خود را با استفاده از ویکی‌پدیا انجام بدهید

در بخش تدوین استراتژی کلمه کلیدی، باید زبانی که مخاطب برای توصیف محصولات، خدمات یا محتوای شما به کار می‌برد و نحوه درک آن زبان توسط موتورهای جستجو را شناسایی کنید.

در واقع، چه برای یک مشتری در یک حوزه جدید و ناآشنا کار می‌کنید یا اینکه به دنبال تولید محتوا برای سایت خودتان هستید، غالباً دشوارترین بخش تحقیق کلمه کلیدی، درک ابعاد انسانی آن است.

سئوکارها در بسیاری از موارد، تحقیقات ابتدایی را به سیستم‌های ماشینی، مانند Keyword Planner محول می‌کنند. مشکلی که در رابطه با این ابزارها وجود دارد این است که اساس عملکردشان به کلیدواژه‌هایی وابسته است که در آنها ثبت شده است. اگر کلمه‌های کلیدی مزبور، نمونه‌های خوبی از کل جامعه آماری نباشند، بازده استراتژی کلمه کلیدی شما به شدت تحت تأثیر قرار خواهد گرفت.

ریشه این وضعیت به مشکل اساسی پیدا کردن یک فهرست اولیه از کلمات کلیدی ساخته شده توسط انسان‌های واقعی برمی‌گردد که موضوع مورد نظر شما را حقیقتاً درک می‌کنند.

اما چطور می‌توانید این مسئله را به وسیله ویکی‌پدیا حل و فصل کنید؟ به این منظور، به سایت ویکی‌پدیا مراجعه کنید؛ همان مرجعی که توسط متخصصان و مخاطبان شما نوشته شده، ویرایش گردیده و خوانده می‌شود. سپس آدرس یکی از صفحات متناسب ویکی‌پدیا را انتخاب کنید. پس از آن در AdWords مسیر Google Ads > Keyword Planner را طی کنید.

به قسمت New Keyword Ideas مراجعه نمایید و آدرس منتخب ویکی‌پدیا را در کادر Landing Page درج کنید.

 

 

 

 

حالا یک فهرست عالی از کلمه‌های کلیدی خواهید داشت که می‌توانید از آنها برای گسترش، تصحیح و بهبود فهرست کلمات کلیدی خود استفاده کنید.

البته متأسفانه Google Ads استفاده از Keyword Planner برای تحقیق کلمات کلیدی را محدود کرده، اما مشابه همین فرآیند را می‌توانید در ابزارهای مشابه نیز اجرا کنید.

 

 

با توجه به لینک‌های شکسته، موارد نیاز به منبع و مقاله‌های خُرد، برای تولید محتوا برنامه ریزی کنید

پیش‌تر به امکان استفاده از فرصت لینک سازی تعمیر لینک‌های شکسته و تأمین منبع برای مقالات ویکی‌پدیا اشاره کردیم؛ اما همین موارد، فرصت بسیار خوبی برای ایده گرفتن به منظور تولید محتوا نیز محسوب می‌شوند. در واقع، برچسب دار و مشخص کردن لینک‌های شکسته، عناوین محتاج به منبع و همچنین مقالات خرد (مقالات کوتاه) نشان از اهمیتی دارد که ویکی‌پدیا برای جامعیت و پشتوانه ادعاها و نوشته‌هایی که در آن ثبت می‌شود قائل است.

طبیعتاً هر کسی که بتواند محتوایی را برای پر کردن این خلأ تولید کند، نه تنها جایگاهی را به عنوان یک منبع معتبر به دست می‌آورد؛ بلکه از مزایای سئوی خارجی که قبلاً ذکر کردیم نیز بهره مند خواهد شد.

به علاوه، امکان استفاده از برخی میانبرهای ساده نیز در مسیر تولید این محتوا و انجام تحقیقات لازم وجود دارد. به عنوان نمونه، در مورد لینک‌های شکسته می‌توانید لینک مزبور را کپی کنید و در سایت Wayback Machine قرار بدهید تا ببینید که منبع اصلی چه سبک و سیاقی داشته است. بعد از آن، محتوای بهتری را تولید کنید و سپس با همه سایت‌هایی که به آن لینک داده بودند تماس بگیرید.

 

با توجه به منابع انتهای مقالات برای تولید محتوا برنامه ریزی کنید

صفحاتی که به عنوان منبع در انتهای مقالات ویکی‌پدیا قرار دارند نه تنها برای لینک سازی، بلکه برای ایده گرفتن به منظور تولید محتوا نیز بسیار کاربردی هستند.

با توجه به اینکه مقالات ذکر شده در این قسمت آنقدر ارزشمند بوده‌اند که یکی از نویسنده‌های ویکی‌پدیا از آنها به عنوان منبع استفاده کند، لذا می‌توانید از موضوعات آنها الهام بگیرید و محتوای بهتر و ارزشمندتری را تولید کنید. در این راستا بررسی کنید که چه الگوها و پرسش‌هایی در این برگه‌ها مطرح شده است؛ آیا ایده جالبی در آنها وجود دارد که پتانسیل بحث و بررسی بیشتر را داشته باشد یا اینکه می‌توانید آن ایده را در یک قالب جدید و بهتر عرضه کنید؟

 

سخن پایانی

ویکی‌پدیا به عنوان یک دانشنامه، راه میانبری برای تقویت سئو یا استراتژی محتوا ایجاد نمی‌کند؛ اما در عین حال نمی‌توان پتانسیلی که به این منظور دارد را نادیده گرفت.

در واقع، ویکی‌پدیا یک مرجع بی نظیر است که تنها با کمک به رشد و توسعه آن می‌توانید به رشد و توسعه سایت خودتان نیز کمک کنید. لذا اگر تاکنون برای استفاده از این مرجع تأثیرگذار برنامه‌ای نداشته‌اید، با توجه به نکات و راهکارهای بالا برنامه ریزی کنید و به کمک این دانشنامه، گام‌های مؤثر و محکمی را برای رشد و پیشرفت کسب‌وکار خود بردارید.